Sanatın her geçen gün tüm dünyada daha fazla ilgi görmesi, sanata ve sanatçıya verilen değerin artması çok sevindirici. Aslında, sanatın toplumla bu kadar iç içe olmasının en önemli nedenlerinden bir tanesi ısmarlama sanat yani sipariş üzerine sanatçının tasarladığı ve hayata geçirdiği sanat eserlerinin, sanatı görünmeyen bir el gibi yüzyıllardır desteklemesi.
Tasarımcı kimliğimin yanı sıra, ressam olarak hem ABD’de hem de Türkiye’de çok sayıda ısmarlama sanat eseri yaptım. Bu projeleri hazırlarken yaşadığım mutluluk bir yana, eserlerimin sergilendikleri mekanlara verdiği enerji, farklılık ve kattığı ruhu izlemek ayrı bir keyif oldu.
İngilizce’de commission art denilen, ısmarlama sanat, bir müşterinin talebi üzerine özel olarak oluşturulan bir sanat eserini ifade eder. Müşteri, sanatçıya belirli yönergeler veya gereksinimler sağlar ve sanatçı, bu özellikleri karşılayan bir sanat eseri yaratır.
Ismarlama Sanat Eserleri Görebileceğimiz Alanlar Hangileridir?
Sipariş sanat eserleri, aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli alanlarda bulunabilir:
- Özel konutlar
- Şirket ofisleri
- Parklar, müzeler ve toplum merkezleri gibi kamusal alanlar
- Dini kurumlar
- Hastaneler ve sağlık tesisleri
- Oteller ve diğer konaklama yerleri
- Mağazalar
- Hükümet binaları
- Eğitim Kurumları
- Sanat galerileri ve sergiler.
Ismarlama Sanatın Faydaları
Sipariş sanat, sadece sanata ve sanatçıya destek olmaz, aslında bir çok farklı nokta, projelere büyük avantaj sağlar:
Özelleştirme: Sipariş edilen sanat, müşterilerin kendi özel ihtiyaçlarına ve tercihlerine göre uyarlanmış bir parça yaratmalarına olanak tanır.
Benzersizlik: Sipariş edilen sanat türünün tek örneğidir ve onu herhangi bir alana ayırt edici bir katkı yapar.
Kişisel Bağlantı: Sanat siparişi, kişisel bir vizyonu hayata geçirmek için bir sanatçıyla yakın çalışma fırsatı sağlar.
Yatırım: Sipariş edilen sanatın değeri zamanla artabilir, bu da onu bireyler ve işletmeler için sağlam bir yatırım haline getirir.
Marka Kimliği: Sipariş edilen sanat, bir işletmenin veya kuruluşun görsel kimliğini geliştirmek için kullanılabilir.
Sanatçıların desteklenmesi: Sanat eseri siparişi, sanatçıların geçim kaynaklarını destekler ve sanat topluluğunun sürdürülmesine yardımcı olur.
Hikaye Anlatımı: Sipariş sanat eseri, bir hikaye anlatmak, bir mesaj iletmek veya bir olayı veya kişiyi anmak için kullanılabilir.
Yapılan araştırmalara göre, tüketiciler mağazaya girdiklerinde, içerde konsept bir sanat eseri gördüklerinde, 15 dk’dan fazla kalarak, alışveriş deneyimlerini uzatıyorlar. Son yıllarda, sosyal medyanın artan gücü burada da kendini gösteriyor. Çünkü tüketiciler beğendikleri eserin önünde fotoğraf çektirip, sosyal medyada yayınlayarak, markanın bir çeşit gönüllü temsilcisi oluyor ve markayı daha geniş kitlelerle buluşturuyorlar
Uzakdoğu felsefesi Feng Shui’ye göre, özellikle oranj ve kırmız tonlarındaki tablolar, yeme içme sektöründe çok önemli. Renk skalasında sıcak renkler olarak tanımladığımız bu iki rengin iştah açıcı özelliği var. Aynı şekilde, resturantlarda, kadeh tokuşturan insanlar veya bu gibi kavramları sembolize eden resimler, mekanın imajını yükselttiği gibi, misafirlere kendilerini güvende ve mutlu hissettiriyor. Artık, restaurantlar, sadece gastronomik deneyimler yaşatmaktan ziyade, misafirlerine mekanı deneyimleme fırsatı da sunuyorlar. Çoğu zaman duyduğumuz ‘ambiyansı şahane’ gibi yorumlar, işte mekanların, sanat aracılığıyla, konseptlerine kattıkları değerin bir sonucu. Tabii ki bu durum, markalaşma için de en iyi stratejilerinden bir tanesi. Kurumlar, sanatla kendilerini, rakiplerinden benzersiz kılıyor ve yarışta öne geçiyorlar.
Eskiden, mekanlar dekore edilirken, resimler, koltuk, perde, halı gibi eşyaların rengine göre seçilirdi. Neyse ki günümüzde, sanatın gücünun farkındalığının artmasıyla, bu durum neredeyse tam tersine döndü.
Otel restoran holding kurumsal vs vs sahipleri ve sanatseverler; hayalim bu öyküm bu, mekan bu, diyerek de tuval üzeri resim yaptırıyor olmaları yeni bir akım mı? Tabii ki değil!
Gelin birlikte bir de ısmarlama sanatın geçmişine bir göz atalım.
Geçmişten Günümüze Ismarlama Sanat
Sipariş üzerine yapılan sanatın tarihi binlerce yıl öncesine, Mısırlılar, Yunanlılar ve Romalılar gibi eski uygarlıklara kadar uzanıyor. Bu medeniyetler sanatı dini, politik ve kişisel amaçlar için değerlendirmişlerdi.
Avrupa’da Rönesans döneminde, zengin hamiler Michelangelo ve Leonardo da Vinci gibi ünlü sanatçıları evleri ve kamusal alanlar için sanat eserleri yaratmak üzere görevlendirmişlerdi.
Sanırım sipariş sanatın en güzel örneklerinden bir tanesi de, bugün milli miraslarımızdan olan Fatih Sultan Mehmet’in Bellini’ye sipariş ettiği tablosu. Aradan neredeyse 600 yıl geçti ama bu sanat eseri tarihimize not düşülen şahane örneklerden.
Ondokuzuncu ve Yirminci Yüzyıllarda, toplumun sanayileşmesi, reklam ve ürün markalaşması da dahil olmak üzere ticari amaçlar için ısmarlanan sanatta bir artışa yol açtı. Günümüzde sipariş üzerine sanat hayatımızda önemli bir rol oynamaya devam ediyor ve özel evlerden kamusal alanlara kadar çeşitli ortamlarda bulunabiliyor ve kişisel ifade, kültürel miras ve yatırım aracı olarak hizmet etmeye devam ediyor.
Dünyaca Ünlü Sipariş Sanat Eserleri
Rus işadamı ve sanat koleksiyoncusu tarafından sipariş edilen Henri Matisse’in “Dans” ı
Paris merkezli sanat koleksiyoncusu Barnes tarafından yaptırılan Constantin Brancusi’nin “Uzaydaki Kuş”.
Medici ailesi tarafından Floransa, İtalya’da yaptırılan Michelangelo’nun muhteşem eseri “Davud”.
New York City’deki Central Park Conservancy tarafından yaptırılan Christo ve Jeanne-Claude tarafından “The Gates”.
Anish Kapoor’un Chicago’daki Millennium Park için yaptırdığı “The Bean” (“Bulut Kapısı” olarak da bilinir).
Londra’daki Tate Modern tarafından sipariş edilen Richard Long’un “Crossing the Brook”u.
Bilbao İspanya’da Bask Hükümeti tarafından yaptırılan Frank Gehry eseri “Guggenheim Museum Bilbao”.
New York’ta IBM tarafından yaptırılan Alexander Calder imzalı “The Veil”.
Minneapolis’teki Walker Sanat Merkezi tarafından yaptırılan Sol LeWitt’in “Duvar Çizimi”.
Ismarlama Sanat Eserin Değerini Düşürür mü?
Sipariş edilen sanat, sanat eserinin değerini doğası gereği düşürmez. Bir sanat eserinin değeri, nadirliği, tarihsel önemi ve estetik kalitesi gibi bir dizi faktör tarafından belirlenir. Sipariş edilen sanat, iyi yapılmışsa, yetenekli bir sanatçı tarafından yaratılmışsa ve müşterinin beklenti ve ihtiyaçlarını karşılıyorsa yüksek değere sahip olabilir.
Emre Ertürk ve Sipariş Sanat
Çok küçük yaşlarda başladığım resim sanatı yolculuğumda, ben de birçok kez eser verdim. İnsanların hayallerini gerçeği dönüştürmek çok keyifli. Mesela, kimi zaman bir sanatsever iş insanı, ofislerinde motivasyonu artırmak istiyor ve arzularını bana iletiyor. İstediklerini net bir şekilde ifade ettikten, sonra gerisi benim sanatçı kimliğimle vücut buluyor. Ismarlama sanatı yaratırken, ben sanatımı icra etmekten, sipariş veren de kendine ve markasına değer katıyor.
Dünyanın son 2000 kaplanını korumaya alan İngiliz Tiger Time Vakfı yararına tuval üzeri akrilik boya tablolarım açık artırmalarda satıldığı gibi, Pandemi öncesine kadar Buckingham Sarayının sokağındaki The Mall Gallery’de Tiger Time Vakfı için Tiger Art müzayedelerine katıldım. Bu zaman zarfında oluşan kaplan temalı serim, Bodrum’da özel villasına sipariş sanat eseri yaptırmak isteyen bir müşterimin dikkatini çekti. Evine kaplan temalı özel bir sipariş sanat eseri yaptım. Bu eserdeki kaplan pençesi motifini de, Emré NewYork Kedi & Köpek çantalarımın ön yüzünde kullanarak, daha geniş kitlelerle buluşturdum. Asya kültüründe, güç, bereket ve statüyü sembolize eden kaplan pençelerini, kedi ve köpeklerimizin evlerimizin mutlak hakimleri olduğu olgusundan yola çıkarak kullandım. Böylece kaplan pençesi, kedi ve köpeğin çantalardaki konforuna, güçlü konstrüksiyonundan dolayı güvenliğine ve fonksiyonelliğine güzel bir gönderme oldu.
Sipariş Sanat İçin İlham Kaynaklarım
Eserlerimi yaratırken, bir çok faktörden ilham alıyorum
Müşterinin vizyonu ve tercihleri: Müşterinin sanat eserine yönelik hedefleri, beğenisi ve özel ihtiyaçları
Şahsi deneyimim: New York’da bir çok kurumsal mekana yaptığım tabloların yanı sıra, Türkiye’de Philippe Starck’ın YooIstanbul projesindeki daireleri için yaptığım tablolarda olduğu gibi duygularımdan ve deneyimlerimden ilham alıyorum.
Doğa ve çevre de benim için çok önemli. Yaşadığımız ülke, şehir, hepsi birer esin kaynağı
Ülkemiz, birçok dünya ülkesine göre kültür ve tarih açısından çok zengin. Vakko Esmod Akademi derslerimde öğrencilerimizle de yaptığımız saha çalışmaları, sanatın modanın üzerindeki tartışmasız etkisini gösteriyor. Türkiye’nin tarihi, kültürel altyapısı da benim için eserlerimi yaratırken, ruhumu beslediğim faktörlerden.
Teknolojik gelişmeler de sanatın bir parçası. Son yıllarda adından sıkça söz edilen, NFT özellikle yaratıcılığın sınırlarını zorluyor. NFT eserler de bir noktada yeni bir vizyon geliştirmeme yardımcı oluyor.
Tüm bunlara ek olarak, renklerin enerjisi çalışmalarım var. Bu çalışmaları yılın belirli zamanlarında düzenlediğim özel seminerlerde anlatıyorum. Sipariş sanat eseri, bulunacağı mekanın öyküsünü doğru renklerle birleştirmekten geçiyor. Hangi rengin hangi duyguları tetiklediğini bilerek, doğru öyküye doğru renkleri kurgulayınca sipariş sanat eserim hak ettiği başarıya kavuşuyor. Çünkü insanlar, bu mekana girince enerjiyi hissediyor ve bu mekanda apayrı bir ruh var diyorlar.
Özel veya kurumsal mekanlarınızı farklılaştırmak, yaşam alanlarınıza enerji katmak üzere ısmarlama sanat eseri istekleriniz için sizlere yardımcı olmaktan büyük mutluluk duyarım. Konu hakkında benimle arzu ettiğiniz zaman iletişime geçmek için TIKLAYIN.
Sevgilerimle,
